język sztuczny
  • Język ogólny a zapis matematyczny
    12.01.2016
    12.01.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawialiśmy się ostatnio, czy jeśli długość pewnego odcinka jest równa k razy długość innego, gdzie k jest pewną ustaloną liczbą dodatnią, to można powiedzieć, że ten pierwszy jest k-krotnie dłuższy od drugiego. Sęk w tym, że k może być równe np. 1/2. Czy sensownym byłoby zatem stwierdzić, że jeden odcinek jest pół raza dłuższy od drugiego? W matematyce często prowadzi się dość ogólne rozważania, które czasem trudno objąć językiem.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • sztuczne słowa
    7.05.2014
    7.05.2014
    Witam,
    boli mnie, że rzeczywiście nie ma słowa, które nazywałoby sztuczne słowa. Długo coś pozostaje neologizmem, a potem już nie różni się od innych słów. Z ciekawości sprawdziłem, jak mogłoby takie słowo wyglądać. Jest wiele możliwości, m.in. artonim ('sztuczne imię') i celonim ('celowe imię'). Wydają się one mieć najwięcej sensu, mimo iż artonim jest łudząco podobny do antonimu. Jak Poradnia nazwałaby grupę tych słów i jak często takie neologizmy wchodzą w życie?
  • Przymiotnik od wyrażenia sztuczna inteligencja

    22.04.2024
    22.04.2024

    Wielce szanowna i potrzebna Poradnio.

    Ostatnio coraz częściej słyszy się o sztucznej inteligencji, a zapewne to dopiero początki stosowania tego terminu. Niewątpliwie zajdzie potrzeba ukucia utworzonego od niego przymiotnika. Jaki byłby zgodny z językiem polskim? Słyszałem ejajowy, wygodny, bo krótki, ale brzmi dziwnie, z kolei sztucznointeligentny jest długi, a człon -inteligentny kojarzy się z inteligentem, a nie inteligencją, czy nie lepszy byłby inteligencyjny, jak tolerancyjny, a nie tolerantny od tolerancja.

    Serdecznie pozdrawiam

    Janusz

  • Słowa w słowniku a słowa w języku
    31.01.2017
    31.01.2017
    Mam pytanie odnośnie słowa dokrzewane (np. owoce sztucznie dojrzewane gazem specjalnym gazem w dojrzewalniach).
    Generalnie słowo w obiegu, ale nie znajduje się ono w słowniku języka polskiego, dlaczego?
    To samo tyczy się słowa grzebane – zwłoki winny być grzebane w odpowiedni sposób jak mamy zapisy w ustawie o chowaniu zmarłych.
    Słowo w obiegu, a też nie występuje w SJP.
    Odpowiedniki tego słowa jak np. dogrzewane już znajdziemy.

    Pozdrawiam
    Marcin
  • ChatGPT

    25.04.2023
    1.04.2023

    Czy (i ewentualnie jak) powinno się odmieniać nazwę szalenie ostatnio popularnej aplikacji ChatGPT? Spotkałam się z artykułami w mediach, w których nazwa ta nie była odmieniana, ale widziałam też, że część autorów decyduje się na odmianę, posiłkując się przy tym spacją, np. „Chatowi GPT”. Które rozwiązanie jest właściwe (a jeśli odmiana, to ze spacją czy bez)?

  • Hybrydy, tautonimy i fikcyjni fałszywi przyjaciele

    27.03.2024
    27.03.2024

    Szanowni Państwo,

    czy istnieje specjalne określenie na zjawisko językowe, jakim jest neologizm udający zapożyczenie z obcego języka, ale w tym języku faktycznie nieznany osobom używającym go jako ojczystego?


    Wydaje się, że przykładem takiego słowa jest "smoking", które udaje słowo angielskie, ale w znaczeniu w jakim używa się go w języku polskim, w ogóle w języku angielskim nie występuje. W języku francuskim też występuje przynajmniej kilka takich pseudoangielskich słów.


    Łukasz

  • Jak mówić o Kalim, bohaterze W pustyni i w puszczy?

    31.12.2023
    31.12.2023

    Prosimy o wyjaśnienie kwestii:

    czy właściwe jest użycie słowa „Murzyn” , (dla nazwania Kalego) i „murzyńskie” (dla określenia zwyczajów i wierzeń) podczas omawiania lektury „W pustyni i w puszczy”?

    Z góry dziękujemy za odpowiedź

    uczniowie klasy szóstej SP1 Niechobrz

  • Inteligencja
    18.02.2019
    18.02.2019
    Dlaczego mówimy inteligencja emocjonalna (ang. emotional intelligence), ale sztuczna inteligencja (ang. artificial intelligence)? Drugi termin jest – co widać wyraźnie – kalką angielską.
    Pytam, bo zamierzamy wydać książkę o inteligencji sztucznej. Tylko pod jakim tytułem:
    Sztuczna inteligencja czy Inteligencja sztuczna? Wydaliśmy książkę pt. Inteligencja emocjonalna i trudno nam akceptować usus, który w tym wypadku jest kalką angielską.
  • interagować

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, spotkałam się w paru publikacjach z czasownikiem "interagować" (w znaczeniu „A interaguje z B” = „A i B wzajemnie na siebie oddziałują”). Czy taki czasownik jest poprawnie utworzony? Interesuje mnie również pochodzenie; w słownikach łacińskich nie znajduję „interagō”, od którego polski wyraz mógłby powstać.

  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego